Waarom we alle daklozen een gratis huis moeten geven

 

soms moet je een gek plan een kans geven. Al jaren kampte de Amerikaanse staat Utah met een enorm daklozenprobleem. Duizenden zwervers sliepen onder de bruggen, in de parkjes en op de straten van de grote steden. Politie en hulpverleners hadden er hun handen vol aan. Lloyd Pendleton, de directeur van de daklozenopvang, was het zat. En hij had een plan.

In 2005 begon het: the war on homelessness. En dan niet zoals dat meestal gaat in de Verenigde Staten, met knuppels en pepperspray, maar door het probleem bij de wortel aan te pakken. Het doel: alle daklozen de straat af. En het middel: gratis appartementen. Pendleton begon met de 17 meest notoire daklozen die hij kon vinden. Toen zij twee jaar later allemaal nog een dak boven hun hoofd hadden, breidde hij zijn plan gestaag uit. Of je nu een strafblad had, hopeloos verslaafd was of diep in de schulden zat - in Utah werd een dak boven je hoofd een mensenrecht.

Het doel: alle daklozen de straat af. En het middel: gratis appartementen 

Toen ging het hard. Terwijl in buurstaat Wyoming het aantal zwervers met 213 procent toenam, daalde in Utah het aantal chronisch daklozen met 74 procent. Het bizarre: dit gebeurde in een ultraconservatieve staat. De Tea Party doet het al jaren geweldig in Utah en Lloyd Pendleton is ook bepaald geen linkse jongen. ‘Ik ben opgegroeid op een ranch, waar je leerde hard te werken,’ herinnert hij zich. ‘Ik vertelde de daklozen altijd dat ze een baan moesten zoeken, omdat ik dacht dat dit het enige was wat ze nodig hadden.’Dat zei hij tegen deze lokale website.

Pendleton – die er een carrière als zakenman op heeft zitten – veranderde van mening toen hij tijdens een congres het financiële plaatje onder ogen kreeg. Wat blijkt: het uitdelen van gratis woonruimte is een snoeiharde bezuiniging. Ambtenaren van de staat berekenden dat een zwerver op straat 16.670 dollar per jaar kost (zorg, politie, justitie). Een appartement inclusief de begeleiding van een hulpverlener kost daarentegen slechts 11.000 dollar perjaar. Bekijk deze presentatie van Lloyd Pendleton zelf.

Het sommetje was snel gemaakt. Als het zo doorgaat, dan is er in 2015 geen beroepszwerver meer te vinden in Utah. Dan zou het de eerste Amerikaanse staat zijn, ooit, die het chronische daklozenprobleem heeft opgelost. En tegelijkertijd een fortuin heeft bespaard.

 

Eind vorig jaar berichtte het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat het aantal daklozen flink is toegenomen in Nederland. Waren het er in 2009 nog 17.800, inmiddels zijn het er meer dan 27.000.

Dat kost handenvol met geld.

Iedere euro voor de bestrijding en preventie van dakloosheid verdien je twee tot drie keer terug

Hoeveel precies? Het ministerie van Volksgezondheid liet het uitzoeken, in 2011. In het rapport Het rapport vind je hier.van toen werden de kosten en baten van de daklozenopvang tegen elkaar afgewogen. Denk aan: gratis onderdak, hulpverlening, het verstrekken van heroïne, preventie, enzovoorts. Wat blijkt? Er is geen investering die beter rendeert dan een investering in een zwerver. Iedere euro voor de bestrijding en preventie van dakloosheid verdien je twee tot drie keer terug met besparingen op zorg, politie en justitie.

De onderzoekers stelden dan ook een groot aanvalsplan voor, waarvan de kosten een miljard zouden bedragen. En de baten: 2,3 miljard. Met de winst kun je - ik noem maar wat – 65 Fyra’s kopen, een dikke 10.000 politieagenten opleiden of alle kinderen in Nederland, twee dagen per week, 35 jaar lang, van gratis groente en fruit voorzien. Het Nederlandse programma voor gratis groente en fruit, SchoolGruiten, heeft een adviesprijs van 25 euro per kind per jaar. Er zijn ongeveer 1,5 miljoen basisschoolkinderen.Geen klein bier dus.

‘Opvang is beter en goedkoper dan het leven op straat,’ concludeerden de onderzoekers droogjes. En dan rekenden ze alleen nog de besparingen voor de overheid mee, terwijl bedrijven en bewoners ook voordeel zouden hebben bij een stad zonder zwervers. Daklozenbeleid is win-win-win-win beleid.  

Dus waar wachten we nog op?  Doneer ons vrijblijvend